Een virus is een klein stukje DNA of RNA in een eiwitmantel. Een virus heeft geen eigen stofwisseling en is voor de voorplanting afhankelijk van levende cellen in andere organismen. Dit zijn de gastheercellen. Alle organismen kunnen worden geïnfecteerd door virussen en er zijn dus ook tal van plantenvirussen. Plantenvirussen worden van de ene naar de andere plant overgebracht door andere organismen die vectoren worden genoemd. Verschillende virussen hebben daarbij een verschillende vector.
Het bekendste, en meest voorkomende, virus in de aardappelteelt in Nederland is PVY (Potatovirus Y). Dit virus veroorzaakt bont in de aardappelplant, uiteindelijk resulterend in opbrengstverlies. Besmet pootgoed of opslagplanten vormen aan het begin van het groeiseizoen de eerste bron voor dit virus. Bladluizen prikken een geïnfecteerde plant aan, waarna ze dit kunnen verspreiden naar gezonde planten. De nieuwgevormde knolletjes raken ook besmet, en zullen in het daaropvolgende jaar bonte planten geven. In de pootgoedteelt wordt er daarom streng gecontroleerd op de aanwezigheid van het virus. Hierbij vinden zowel veldkeuringen plaats als knolonderzoeken.
Het Tabaksratelvirus (TRV) wordt door trichodoriden (nematoden) wordt overgebracht en dit kan stengelbont in de plant en/of kringerigheid in de knollen veroorzaken. TRV veroorzaakt in hoofdzaak kwaliteitsschade, maar ook opbrengstderving wordt in verband gebracht met het virus. Bestrijding van het virus is alleen mogelijk door nematoden te bestrijden die dit virus overbrengen.
Tevens is de beheersing van onkruid een belangrijke maatregel, omdat dit vaak waardplanten zijn voor het virus en of de trichodoriden.
Verschillende landen hebben strenge import eisen met betrekking tot het TRV-virus.
Bladrol wordt veroorzaakt door het aardappelvirus PLRV (Potato leafrol virus). Bij primaire infectie, vanuit de knol, verschijnen de symptomen in de topbladeren, waarbij de bladeren naar boven gerold en bleek/geel van kleur zijn. Bij secundaire infectie, via bladluizen, beginnen de symptomen juist onderin. Door vroege selectie en juiste bestrijding van bladluizen komt PLRV bijna niet meer voor in Nederland.
PVX is een aardappelvirus wat alleen wordt overgedragen bij contact tussen zieke en gezonde planten, of door mensen en machines. Over het algemeen geeft PVX slechts milde symptomen, maar in combinatie met een infectie met het PVY-virus kunnen er ernstige symptomen optreden. Dankzij het gebruik van schoon pootgoed komt PVX in Nederland nauwelijks meer voor.
Het PVA-virus kan, net als PVY, door bladluizen in het veld worden overgebracht van besmette naar schone planten. Veel aardappelrassen die in Nederland geteeld worden zijn resistent, waardoor het virus hier nauwelijks meer voorkomt.
Blijf altijd op de de hoogte!
Meld je aan voor onze nieuwsbrief op onze nieuwspagina.